Samenvatting
Witte tong , een branderig gevoel, verdachte plekjes... Deze tekenen kunnen wijzen op een veelvoorkomende schimmelinfectie: spruw , ook wel bekend als candidiasis . Hoewel het over het algemeen goedaardig is, kan het hinderlijk zijn en aandacht verdienen. In dit artikel helpen we je de oorzaken ervan te begrijpen, de symptomen te herkennen en te weten wat je kunt doen om ervan af te komen (en te voorkomen dat het terugkomt).
*Dit artikel vervangt niet het advies van een zorgverlener.
Wat is spruw?
Spruw , ook wel candidiasis of spruw genoemd, is een schimmelinfectie die zich in de mond ontwikkelt. Het wordt veroorzaakt door een schimmel uit het geslacht Candida , meestal Candida albicans .
Deze schimmel is een natuurlijk onderdeel van ons lichaam, met name in de mondflora. Maar soms raakt de balans verstoord en kan de schimmel zich overmatig vermenigvuldigen, wat zichtbare en soms oncomfortabele, zelfs pijnlijke laesies veroorzaakt.
Deze infectie treft vooral:
Baby's (spruw),
Mensen met een verzwakt immuunsysteem (behandelingen, chronische ziekten),
Dragers van een kunstgebit ,
Mensen die antibiotica of corticosteroïden gebruiken ,
Rokers of mensen met een slechte mondhygiëne.
Wat zijn de symptomen van spruw in de mond?
Typische symptomen bij volwassenen
Voor volwassenen zijn de signalen heel herkenbaar:
Lichte witachtige afzettingen (een beetje zoals gestremde melk) op de tong, het gehemelte of aan de binnenkant van de wangen,
Brandend of irriterend gevoel , vooral bij het eten of drinken,
Ongemak bij het slikken of lichte pijn
Onaangename of metaalachtige smaak die aanhoudt,
- Roodheid en kleine scheurtjes in de hoeken van de lippen (hoekcheilitis)
Symptomen bij baby's (spruw)
Hoewel peuters ons natuurlijk niet kunnen vertellen wat ze voelen, zijn er toch een aantal signalen die ons kunnen waarschuwen:
Witte vlekken op de tong, het tandvlees of het gehemelte (komen niet los bij het schoonmaken)
Prikkelbaarheid of vaak huilen , vooral tijdens het geven van borstvoeding 🍼
Moeilijkheden met borstvoeding (verminderde eetlust)
Houd er ook rekening mee dat er een risico is op overdracht op de borstvoedende moeder (pijnlijke tepels, roodheid)!
Is het echt een schimmelinfectie?
Let op, orale candidiasis mag niet worden verward met:
Aften (geïsoleerde pijnlijke zweren),
Orale herpes (gegroepeerde blaasjes),
Mechanische irritatie (tandheelkundig hulpmiddel, voedselverbranding).
Zoals altijd kan alleen een professional een juiste diagnose stellen en alle twijfels wegnemen.
Waarom krijg je een schimmelinfectie in je mond?
Zoals je misschien wel verwacht, ontstaat spruw nooit zomaar. Meestal komt het voort uit een disbalans in de mondflora. Dit systeem kan verstoord raken door medicijnen, slechte hygiëne of een verzwakt immuunsysteem, waardoor de Candida albicans-schimmel zich kan vermenigvuldigen en candidiasis kan veroorzaken.
Bepaalde gedragingen of gezondheidsproblemen kunnen de ontwikkeling van deze schimmel bevorderen.
Om u een beter inzicht te geven in de factoren die hieraan bijdragen, vindt u hier een korte samenvattende tabel:
Oorzaak | Uitleg |
Antibiotica / corticosteroïden | De mondflora uit balans brengen |
Tandprothesen | Stilstand van vuil, vochtigheid |
Slechte mondhygiëne | Bevordert de verspreiding van schimmels |
Verminderde immuniteit | Minder natuurlijke afweer tegen Candida |
Suikerhoudend voedsel / alcohol / tabak | Bevordert de groei van schimmels |
Stress, diabetes, HIV, kanker | Verander het immuunsysteem |
Vergeet niet dat een goede hygiëne en een adequate medische controle het risico op dit soort aandoeningen aanzienlijk verkleinen.
Diagnose: Hoe weet u of u spruw heeft?
Om erachter te komen of u spruw heeft, kunt u het beste uw tandarts of huisarts bezoeken. Een zorgverlener blijft de referentie voor het diagnosticeren van dit type aandoening. Soms kan een wangslijmvlies- of schimmeluitstrijkje worden afgenomen om de aanwezigheid van Candida te controleren.
Overweeg daarom om het volgende te raadplegen:
Als de kleine letsels na een paar dagen niet verdwijnen,
Als u ernstige pijn of vaak een brandend gevoel ervaart,
Als u een verzwakt immuunsysteem heeft of al langere tijd antibiotica gebruikt.
Behandeling van spruw in de mond
Medische behandelingen
Voor de behandeling van spruw in de mond maken we voornamelijk gebruik van antischimmelmiddelen die door een zorgverlener zijn voorgeschreven:
Lokale behandeling: antischimmel mondspoelingen, gels of zuigtabletten (bijv. miconazol, nystatine)
Orale behandeling: als de infectie wijdverspreid is of vaak terugkomt (fluconazol, itraconazol)
Deze behandelingen zijn vaak binnen 7 tot 14 dagen effectief.
Natuurlijke behandelingen (als aanvulling)
Naast medische behandelingen kunnen ook enkele natuurlijke methoden nuttig zijn:
Zuiveringszout : het helpt de mond alkalischer te maken en beperkt de groei van schimmels,
Kokosnootolie : heeft milde schimmelwerende eigenschappen,
Probiotica : Deze helpen de balans van de flora te behouden.
⚠️ Zelfmedicatie wordt afgeraden, vooral voor mensen met een verhoogd risico. Raadpleeg altijd een professional.
Behandeling bij zuigelingen
Gebruik van een geschikte antischimmelgel (voorgeschreven door een kinderarts),
Strikte hygiëne van babyflessen, spenen, fopspenen,
Regelmatig handen wassen, zuigobjecten steriliseren.
Preventie van spruw in de mond
Om spruw te voorkomen, is het essentieel om goed voor je mondflora te zorgen en factoren te vermijden die de balans ervan kunnen verstoren. Of je nu al last hebt van spruw of het gewoon wilt voorkomen, hier zijn enkele dagelijkse gewoonten die je kunt aanleren.
🫧 🪥 Zorg voor een strikte mondhygiëne
Twee keer per dag je tanden poetsen , minstens twee minuten, is de basis. En onthoud:
Om een milde tandpasta te gebruiken,
Om je tong schoon te maken (met een tongschraper of een zachte borstel),
Vervang uw tandenborstel elke 2 tot 3 maanden,
Gebruik flosdraad of ragers om tandsteenafzettingen tussen de tanden te voorkomen.
Voor mensen die een kunstgebit dragen, is dagelijkse en grondige reiniging essentieel. Vergeet niet om het 's nachts uit te doen en reinigingstabletten of een geschikt product te gebruiken.
🍏 Zorg voor een evenwichtig dieet
Een dieet dat te veel suikers of veel enkelvoudige koolhydraten bevat, kan de groei van Candida bevorderen. Het volgende wordt aanbevolen:
Verminder suikerhoudende voedingsmiddelen (gebak, frisdranken, snoep),
Beperk alcohol en tabak,
Zorg voor een dieet rijk aan vezels, verse groenten en natuurlijke probiotica (yoghurt, kefir, rauwe zuurkool).
💊 Wees voorzichtig tijdens bepaalde behandelingen
Bepaalde medicijnen, zoals antibiotica, inhalatiecorticosteroïden of immunosuppressiva, kunnen de balans van de mondflora verstoren. Om dit te voorkomen:
Spoel uw mond na elke dosis (vooral bij geïnhaleerde corticosteroïden),
Stop niet met de behandeling zonder medisch advies , maar informeer uw arts als u symptomen ervaart.
👩⚕️ Houd uw algemene gezondheid in de gaten
Bepaalde chronische aandoeningen zoals diabetes, auto-immuunziekten of hiv verhogen het risico op spruw. Een goede bloedsuikerspiegel en regelmatige medische controle zijn essentieel.
Chronische stress kan ook de immuniteit verzwakken. Een gezonde levensstijl (slaap, lichaamsbeweging, ontspanning) helpt je natuurlijke afweer te behouden.
FAQ – Orale spruw: antwoorden op uw vragen
Hoe weet u of u een schimmelinfectie in uw mond heeft?
Als u wittige afzettingen opmerkt, een licht branderig gevoel, een metaalachtige smaak of pijn in uw mond ervaart, zijn dit veelvoorkomende symptomen. Het is altijd verstandig om voor de zekerheid een professional te raadplegen.
Wat zijn de symptomen van een mondinfectie?
Symptomen kunnen variëren afhankelijk van de oorzaak: candidiasis, aften, herpes of irritatie. Als u witte vlekken ziet die niet gemakkelijk verdwijnen, kan het candidiasis zijn.
Waarom krijg je een schimmelinfectie in je mond?
Dit kan gebeuren als je mondflora uit balans is, je weerstand laag is of je mondhygiëne niet optimaal is. Bepaalde medicijnen en gezondheidsproblemen kunnen ook een rol spelen.
Is het besmettelijk?
Spruw is niet erg besmettelijk, maar kan worden overgedragen via nauw contact, bijvoorbeeld via een fopspeen of tijdens het geven van borstvoeding.
Hoe lang duurt een spruwinfectie?
Met de juiste behandeling verdwijnt het meestal binnen 1 tot 2 weken. Zonder behandeling kan het aanhouden of terugkeren.
Welke voedingsmiddelen moet u vermijden als u orale candidiasis heeft?
Het is beter om te beperken:
Snelle suikers (zoals snoep en frisdrank),
Alcohol en tabak 🚭,
Zeer zure of pittige producten.
Samenvattend
Spruw komt vrij vaak voor en is over het algemeen ongevaarlijk, vooral als het tijdig wordt ontdekt en behandeld. Om te voorkomen dat het terugkomt, is het belangrijk om goed voor je mond te zorgen, een evenwichtig dieet te volgen en de adviezen van je arts op te volgen.
